توضیحات
گلوب ولو (Globe valve) یک شیر صنعتی با حرکت خطی است که برای متوقف کردن ، شروع و تنظیم جریان سیال مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول به نام شیر کروی یا گلاب ولو هم نامیده می شود. عضو مسدود کننده در این شیر دیسک نامیده می شود. دیسک گلوب ولو می تواند به طور کامل از مسیر جریان خارج شود ، یا می تواند مسیر جریان را کاملاً ببندد. در حین باز و بسته شدن سوپاپ ، دیسک به صورت عمود حرکت می کند.
این حرکت باعث ایجاد فضای حلقوی بین دیسک و رینگ نشیمنگاه شیر می شود که با بسته شدن شیر به تدریج بسته می شود. این ویژگی قابلیت پرتابی گلاب ولو را برای تنظیم جریان مورد نیاز فراهم می کند. نشتی از نشیمنگاه گلوب ولو نسبت به شیر دروازه ای کمتر است. این نشتی کمتر عمدتا به دلیل تماس زاویه ای مناسب بین دیسک و حلقه نشیمنگاه می باشد. این فاصله اجازه می دهد تا مهر و موم محکم تر بین نشیمنگاه و دیسک باشد.
در عکس زیر برشی از مقطع دیاگرام گلوب ولو را می بینید که نشان میدهد شیر کروی چگونه کار می کند. تصویر همچنین جهت جریان را نشان می دهد.
شیرهای کروی را می توان به گونه ای نصب کرد که دیسک در مقابل جریان سیال یا در همان جهت جریان قرار گیرد.هنگامی که دیسک در جهت جریان بسته می شود ، انرژی جنبشی سیال به بسته شدن کمک می کند اما مانع از باز شدن می شود. این ویژگی در حالاتی مانند تخلیه سریع که در سیستم پرس های هیدرولیک رواج دارد استفاده می شود. هنگامی که دیسک در جهت مخالف جریان بسته می شود ، انرژی جنبشی سیال مانع از بسته شدن می شود اما به باز شدن شیر کمک می کند. این ویژگی در هنگام نیاز به شروع سریع عمل ارجحیت است.
قطعات تشکیل دهنده گلوب ولو
در اینجا در تصویر زیر می توانید قسمت هایی مختلف گلوب ولو مانند بدنه ، ساقه ، نشینمگاه ، دیسک و غیره را مشاهده کنید.
انواع دیسک های شیر کروی:
گلاب ولو ها در چندین مدل دیسک تولید می شوند. معموترین انواع آنها بر اساس نوع دیسک از قرار زیر است:
- دیسک توپی ball disc
- دیسک سوزنی یا نیدل needle disk
- دیسک کامپوزیتی composite type
دیسک توپی یا ball valve در سیستم های کم فشار و درجه حرارت پایین استفاده می شود. این دستگاه قادر به پرتاب جریان است ، اما در اصل از آن برای متوقف کردن و شروع جریان استفاده می شود.
طراحی دیسک سوزنی یا needle در مقایسه با طراحی دیسک توپ یا ترکیبی ، بهتر حرکت و ضربات را فراهم می کند. در نوع سوزنی تنوع گسترده ای از دیسک های پلاگین طولانی و ضخیم برای شرایط مختلف جریان در دسترس است.
دیسک کامپوزیت برای دستیابی به خاموش شدن بهتر استفاده می شود. یک رینگ حلفه سخت و غیر فلزی در طراحی دیسک کامپوزیتی استفاده می شود.
انواع گلوب ولو بر اساس بدنه
ولو نوع Z یا TEE PATTERN GLOBE VALVE
ساده ترین طراحی و متداول ترین نوع آن نوع Z است. قسمت Z شکل در داخل بدنه شیر گلوب که نشیمنگاه را نیز در بر میگیرد تعبیه شده است. چیدمان افقی نشیمن به آن اجازه می دهد تا ساقه و دیسک بخ صورت عمود بر محور لوله حرکت کنند که منجر به از بین رفتن فشار بسیار زیاد می شود. نشیمنگاه سوپاپ به راحتی از طریق درپوش قابل دسترسی است که در قسمت بالای بدنه سوپاپ به دریچه بزرگی وصل شده است. طراحی و ساخت این شیر صنعتی ، نصب و تعمیر را ساده تر می کند. از این نوع شیر مناسب استفاده در جاهاییست که افت فشار اهمیتی ندارد.
نوع Y یا WYE PATTERN GLOBE VALVES DESIGN
طراحی بدنه نوع Y راه حلی برای مشکل افت فشار بالا در شیرهای نوع Z است. در این نوع نشیمنگاه و ساقه در با زاویه ۴۵ درجه تا محور لوله قرار دارد . شیر های بدنه Y مناسب استفاده در فشار بالا که افت فشار را شامل می شوند می باشد. این نوع عمر بالایی دارد و برای مدت طولانی بذون نیاز به سرویس و نگهداری خاصی کار می کند.
نوع زاویه دار یا ANGLE PATTERN GLOBE VALVE
شیر کروی زاویه دار بدون استفاده از بازویی و جوش لوله اضافی ، جهت گردش را ۹۰ درجه می چرخاند. دیسک در مقابل جریان سیال باز می شود. این نوع شیر کره ای می تواند در شرایط جریان نوسان نیز مورد استفاده قرار گیرد . کاربرد این مدل عمدتا وقتیست که جریان سیال به صورت دوره ای یا پالسی از شیر عبور می کنند
کاربرد گلاب ولو
گلاب ولو در سیستم هایی مورد استفاده قرار می گیرند که کنترل جریان مورد نیاز باشد و همچنین سفتی و عدم نشت نیز بسیار مهم است.
- هنگامی که محکم بودن و ایمنی نشت اهمیت دارد، از شیرهای با فشار بالا استفاده می شود. در غیر این صورت می توانید از شیر دریچه ای برای تخلیه و تخلیه استفاده کنید.
- این شیر می تواند در مواد خواکی ، مواد شیمیایی ، هوا ، روغن و تقریباً در کلیه خدماتی که افت فشار مشکلی ایجاد نمی کند استفاده شود
- این ولو همچنین به عنوان شیر کنترل اتوماتیک مورد استفاده قرار می گیرد ، اما در این حالت ساقه دریچه به جای نخ پیچیده ، ساقه صافی است و با بلند کردن عملگر مکانیکی یا اکچویتور دریچه شیر باز و بسته می شود.
- دریچه و خروجی بویلر، دریچه های توربین و تخلیه و دریچه های تخلیه بخار
- سیستم های ختک کننده و سیستم های سوخت نفتی که احتیاج به تنظیم جریان و کنترل نشتی سیال است
مزایا
- در مقایسه با شیر دروازه ای بهتر قطع و خاموش می شود
- توانایی نگاه داری جریان سیال بالا
- مناسب برای عملکرد مکرر و مداوم
- تعمیر آسان ، زیرا نشیمنگاه و دیسک از بالای دریچه قابل دسترسی است
- عملكرد سريع به دليل كوتاه تر بودن طول stroke نسبت به شیر دروازه ای
- معمولاً توسط یک محرک اتوماتیک اداره می شود
منابع عکس ها : سایت ورماک
منصوری –
ممنون از توضیحات مفید و دقیق درباره شیر کروی
Farnaz gholamali –
بسیار عالی، مطالب کامل و آموزنده بود👌🏻👌🏻
ایمانی –
با عرض خسته نباشید،مطالب بسیار جامع و مفید بود
M.Z –
ممنون از توضیحات کامل 👍
سجاد درخشنده –
ممنون.خیلی عالی بود.
شیرین نوربخش –
ممنون برای توضیحات کامل و جامع
فرشته موسوی خواه –
ممنون توضیحات کامل و عالی بود.